Kies een routebeschrijving:

Roemruchte reizigers die jou in deze etappe voorgingen

Onderweg

Op een heldere winterdag zetten deze twee ijzeren wandelaars er stevig de pas in. Om dit monument voor de wandelaar niet te missen is de route hier zelfs een paar honderd meter omgelegd. Het kunstwerk staat langs de Suggelaarsestraat, waar de reizigers vanuit het centrum van Heesch via de tunnel in de Dommelstraat aansluiten op de toeristische wandel- en fietsroute.
Op een heldere winterdag zetten deze twee ijzeren wandelaars er stevig de pas in. Om dit monument voor de wandelaar niet te missen is de route hier zelfs een paar honderd meter omgelegd. Het kunstwerk staat langs de Suggelaarsestraat, waar de reizigers vanuit het centrum van Heesch via de tunnel in de Dommelstraat aansluiten op de toeristische wandel- en fietsroute.
Over de toeristische route komen we bij Geffen langs een zeer oude Joodse begraafplaats. Al in de 17e eeuw was deze in gebruik. Tegenwoordig wordt er niet meer begraven. De Joods begraafplaats in Oss heeft die functie overgenomen.
Over de toeristische route komen we bij Geffen langs een zeer oude Joodse begraafplaats. Al in de 17e eeuw was deze in gebruik. Tegenwoordig wordt er niet meer begraven. De Joods begraafplaats in Oss heeft die functie overgenomen.
In Geffen staan twee standerdmolens, de Zeldenrust (boven) en de Vlijt (onder). Klik op de afbeeldingen voor meer.
In Geffen staan twee standerdmolens, de Zeldenrust (boven) en de Vlijt (onder). Klik op de afbeeldingen voor meer.
Bij Nuland staat een opvallend sculptuur langs de snelweg: De Hoop door Rudi van de Wint. Wie over de snelle fietsroute gaat kan het kunstwerk aan de overkant van de snelweg zien oprijzen vlak voor de kruising bij het Van der Valkhotel. Ga je over de Zomerweg, dan moet je zo'n vlak nadat je rechtsaf de Van Rijckevorselweg bent opgegaan aan de rechterkant over de velden kijken. Als het weer helder genoeg is, zie je de top van De Hoop tussen de bomen. (Foto: Anne Elling.)
Bij Nuland staat een opvallend sculptuur langs de snelweg: De Hoop door Rudi van de Wint. Wie over de snelle fietsroute gaat kan het kunstwerk aan de overkant van de snelweg zien oprijzen vlak voor de kruising bij het Van der Valkhotel. Ga je over de Zomerweg, dan moet je zo'n vlak nadat je rechtsaf de Van Rijckevorselweg bent opgegaan aan de rechterkant over de velden kijken. Als het weer helder genoeg is, zie je de top van De Hoop tussen de bomen. (Foto: Anne Elling.)

Meer info onderweg vind je bij de routebeschrijvingen

-› -› -› In de derde etappe naar ‘s-Hertogenbosch kan worden gekozen uit drie varianten. De twee mogelijke routes waar in de tweede etappe mee werd begonnen – de toeristische wandel- en fietsroute en de snelle fietsroute – kunnen worden vervolgd. Als extra kan worden gekozen voor een toeristische route over de zuidelijk gelegen Zomerweg.

 

Tunnelverbinding naar de toeristische route vanuit het dorp.
Tunnelverbinding naar de toeristische route vanuit het dorp.

De eerste variant, de toeristische wandel- en fietsroute (3a), gaat via de dorpen Geffen, Nuland en Kruisstraat en volgt in Rosmalen de Oude Baan. Je kunt vertrekken vanaf het Willibrordusputje tussen Oss en Heesch, eindpunt van de vorige etappe. Als je vanuit het dorp vertrekt, begin je bij het startpunt van de snelle fietsroute (kruising Binnenpas-Beellandstraat). Vandaaruit kun je verbinding maken met de toeristische route via een voetgangers- en fietstunnel onder de A59 (zie detailkaartje).

 

De snelle fietsroute (3b) begint waar de vorige etappe eindigde: nabij het centrum van Heesch (kruising Binnenpas-Beellandstraat). Eerst ga je nog even over de oude klinkerweg door het dorp langs Broekhoek, die tot de 19e eeuw de hoofdroute was. Daarna volg je via eigentijdse fietspaden nagenoeg de oude snelle verbinding over de hei, waar ooit ruiters in plaats van auto’s voorbijraasden en in de 19e eeuw de Rijksweg werd aangelegd. Nu liggen daar de uitstekende fietspaden langs de A59. Je hoort hier natuurlijk het geraas van de snelweg, maar in de nabijheid van bebouwde kommen wordt dat behoorlijk goed gedempt door enorme geluidsschermen. Bij Rosmalen zijn we de snelweg kwijt.

Bij het naderen van Hintham voegen de toeristische wandel- en fietsroute en de snelle fietroute zich samen tot aan het eindpunt van deze etappe op de Markt in ‘s-Hertogenbosch.

 

Dat er meerdere wegen naar Rome en dus ook naar ‘s-Hertogenbosch leiden, is op bovenstaande overzichtskaart te zien aan de tracés van de oude Zomerweg en de Ruitersweg (rode stippellijnen).

De Zomerweg, aangelegd in 1814, was een alternatieve route voor de zware zanderige ‘gewone winter-graafse baan’, zoals de omwonenden de centrale route noemden waar nu om en nabij onze snelle fietroute langs de A59 overheen gaat. ’s Winters was de lager gelegen Zomerweg dan weer slechter begaanbaar door wateroverlast en modder. Parallel lopende lager gelegen zomerwegen en hoger gelegen winterwegen waren vroeger zeer gebruikelijk.

Een andere interessante alternatieve route tussen Grave en ‘s-Hertogenbosch was de Ruitersweg om de zuidkant van Heesch heen over de Nijenrodese Heide. De straat met die naam bestaat nog altijd. ‘De naam Ruitersweg kan afgeleid zijn van veelvuldige verplaatsingen van legers. Inderdaad trokken soms duizenden soldaten door de regio van of naar de Nistelrodese Heide, waar bijvoorbeeld in de winter van 1747-1748 een legerkamp was opgeslagen van enkele tienduizenden manschappen’, aldus regio-historicus Henk Buijks op de website van het Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC).

Als extra variant is route 3c, de toeristische route via de Zomerweg, aan deze etappe toegevoegd. De route begint op hetzelfde punt als de snelle fietsroute maar volgt het zuidelijk traject langs de Zomerweg. Wel zijn delen van de hierboven getekende route ter hoogte van Vinkel en Vinkeloord tegenwoordig verdwenen door verkaveling en de aanleg van het Autotron en een aanpalend vakantiepark. De routebeschrijving leidt je daar via een aantrekkelijk bomenpad langs de Grote Wetering omheen. Je sluit vervolgens via het mooie Maliskamp en langs het voormalige klooster Coudewater aan op het gedeelte bij Hintham waar de drie routes samenkomen en verdergaan tot in ‘s-Hertogenbosch.

 

Kies een routebeschrijving:

Kaart van 's-Hertogenbosch uit de 16e eeuw (1545-1562) door Jacob van Deventer. De verdedigingswerken (17e eeuw) zijn hier nog afwezig. Boven rechts de Hinthamerpoort. Linksonder de Vughterpoort. De witte driehoek in het midden is de Markt. Aan de zuidzijde van de Hinthamerstraat de Sint Jan. Ten zuiden van de Hinthamerpoort de kapel en het gasthuis van Sint Jacob, waar Santiago-pelgrims onthaal vonden.
Kaart van 's-Hertogenbosch uit de 16e eeuw (1545-1562) door Jacob van Deventer. De verdedigingswerken (17e eeuw) zijn hier nog afwezig. Boven rechts de Hinthamerpoort. Linksonder de Vughterpoort. De witte driehoek in het midden is de Markt. Aan de zuidzijde van de Hinthamerstraat de Sint Jan. Ten zuiden van de Hinthamerpoort de kapel en het gasthuis van Sint Jacob, waar Santiago-pelgrims onthaal vonden.